Clarissime VirDiù multumque cogitavi, de persolvendis tibi debitis gratiis ob tuam Rempublicam literariam, longè latèque diffusam, ubique triumphantem, et nobis in deliciis habitam. Ecce tributum meum 2.Autor hujus primi voluminis Historiæ plantarum major est quam ut meo præconio indigeat 3. Anno 1660 edidit Catalogum Cantabrigiensem 4 ; paucis dehinc annis methodum plantarum a flore ejusque calyce, a semine ejusque conceptaculo, et a radice desumptam dedit in Charactere Universali Reverendissimi Præsulis Johannis Wilkins 5 Anglicè conscripto Anno 1665. Catalogum plantarum Angliæ et insularum adjacentium 6 edidit Annis 1670 et 1677. Cat alogum stirpium in Belgio, Germaniâ, Italiâ, Siciliâ, Maltâ, et in Galliâ 7 a se observatarum emisit Anno 1673. Tandem Anno 1682 Methodum novum plantarum latinè adornavit, quam insistit additis et mutatis nonnullis in hâc Historiâ universali 8 ; nec plantas solas coluit, et indagavit (licet in re Botanicâ diù multumque insudaverit) sed etiam totam Historiam naturalem, et humaniores literas optimè callet ; D. Willoughbeii His torias Avium et piscium 9 recognovit, digessit, et supplevit ; plura largiatur ex immenso suæ scientiæ Thesauro, favente numine.Hoc primum volumen Historiæ plantarum continet Libros XVIII ; quibus præfigitur explicatio nominum Botanicorum abbreviatorum, et recensio operum ab iisdem Autoribus editorum ; et interpretatio terminorum quorundam et vocum generaliorum.Lib. I agit de plantis in genere ; redicibus, caulibus, eorumque partibus, motu succi, annuo trunci incremento, gemmis, foliis, floribus, fructibus, seminibus, plantula seminali ; capreolis, seu claviculis, spinis, &c. eorumque omnium differentiis, Anatomiis, structuris, et usibus ; quibus subjunguntur Affectiones, et accidentia ; ut nutritio ; satio ; propagatio ; insitio ; specifica differentia ; transmutatio ; statura ; magnitudo ; ætas ; duratio ; locus ; divisio ; collectio ; exsiccatio ; vires et usus ; chymica analysis ; partium resolutarum usus ; postremo morbi plantarum, eorumque remedia.Liber II agit de plantis imperfectis, quæ flore et semine, sed præcipue semine, vel carent, vel carere videntur, adeoque sponte provenire creduntur ; ut Corallia, Gorallinæ, Pori 10, Alcyonia, Algæ, Fuci, Spongiæ, Fungi, Tubera, et Musci species nonnullæ.Lib. III de Herbis semine minutissimo, nudis oculis vix conspicuo, flore vel nullo vel imperfecto, iisque vel cauliferis, vel caule carentibus ; ut musci plurimi, Lichenes, Ophioglossum, Lunariæ, Equiseta ; et Herbæ capillares dictæ, quarum semina aversæ foliorum parti in punctis lineolisvè ibidem efflorescentibus adnascuntur, a microcospio detecta ; undè Dorsiparæ et Tergifœtæ dicuntur ; licet steriles olim habitae fuerunt : hae sunt Filices, Adianta, Polypodia, Phyllitis, Lonchitis, etc.Liber IV agit de Herbis semine majore, flore imperfecto, seu stamineo, vel Apetalo, hoc est solis staminibus cum stylo et calice composito, foliis illis tenellis, fugacibus, coloratis, quæ Botanici petala vocant, carente ; hæ donantur plantula seminali bifolia seu bivalvi, binisve cotyledonibus, quæ primo è terrâ exeunt, et subdividuntur in tres subalternas classes ; hae sunt Lupulus, Cannabis, Urtica, Mercurialis, Ricinus, Lapatha, Atriplices, Amaranthi, etc.Lib. V comprehendit herbas flore perfecto seu petalode aut bracteato, foliis illis fugacibus instructo, composito, seu aggregato ex pluribus flosculis in unum totalem florem coeuntibus, planifolio, natura plerunque pleno, plantâ lactescente ; ut Lactucæ, Sonchi, Hieracia, etc.Lib. VI complectitur herbas flore composito discoide, non lactescentes, semine pappo innascente alato ; ut Conyzæ, Asteres, Jacobaeæ, Virgæ aureæ, etc.Lib. VII herbes capitatas dictas, flore ex flosculis fistularibus composito e. g. Cardui, Jaceæ ; Cyani. horum semina etiam pappo inclunduntur calice squamaso. /Lib. VIII agit de Herbis flore composito, discoide Corymbiferis dictis, seminibus pappo destitutis, tales sunt Calendulæ, Chamœmela, Bellides, etc. ; quæ sunt flore radiato ; aliæ sunt flore nudo ; ut Abrotana, Tanaceta, Absinthia ; aliæ sunt corymbiferis affines, corymbiferis affines, ut Scabiosæ, Eryngie, etc.Lib. IX agit de herbis flore perfecto simplici, seu ex petalis tantum cum staminibus et stylo constante, seminibus nudis, solitariis, h. e. ad singulos flores singulis, nullo præter perianthium vasculo aut tegmine donatis ; tales sunt Agrimonia, Mirabilis peruviana, valeriana, etc. His subjunguntur Herbæ umbelliferæ, quarum flores pentapetali in umbellæ seu Corymbi speciem disponuntur, ad singulos flores binis seminibus nudis simul junctis ; hae multifariam subdividuntur, ad singulos flores binis seminibus nudis simul junctis ; hae multifariam subdividuntur secundum folia et semina. Hujus familiæ sunt Petroselina, Faenicula, Angelicæ, Cicutariæ, Dauci, etc.Lib. X de Herbis stellatis, quarum folia caules stellæ radiantis in modum ambiunt, flores sunt Monopetali, verum in quatuor segmenta totidem folia imitantia partiti ; singulis autem flosculis in plerisque speciebus bina naturaliter succedunt semina. Hujus classis sunt Rubiæ, Aparine, Gallium, Cruciata, etc. Huic libro subnectuntur Herbæ Asperifoliæ, in quibus quatuor singulis floribus succedunt semina. Hujus classis sunt Rubiæ, Aparine, Gallium, Cruciata, etc. Huic libro subnectuntur Herbæ Asperifoliæ, in quibus quatuor singulis floribus succedunt semina, foliis in caulibus alterno aut nullo ordine positis, floribus monopetalis marginibus quinquepartitis, summis spicis caudæ scorpii in modum reflexis ; Tales sunt Cynoglossa, Borragines, Echia, etc.Lib. XI complectitur Herbas verticillatas, fruticosas, et herbaceas, quarum folia in caule ex adverso bina, flores monopetali, labiati plurimum aut galeati, caulem articulatim velut verticilli amplectentes ; semina ad singulos flores quaterna, quibus floris calyx pro vasculo inservit. Hujus generis sunt salviæ, Lavendulæ, Rorismarini, Hysopi, Thymi, Manthæ, Origana, Melissæ, etc.Lib. XII agit de Herbis semine nudo polyspermis, quae folliculos aut tegmina privata (siquæ habeant aut habere videantur) sponte non exuunt ; in hisce singulis floribus plura quatuor succedunt semina nullo certo aut definito numero ; Hujus generis sunt Renunculi, Malvæ, Althaeæ, Alceæ, Pentaphylla, etc. His annectuntur Herbæ semine nudo polyspermæ, flore nudo, h[o]c e[st] nullo perianthio tecto ; ut Anemonæ, Clematides quædam, Ulmaria, Pulsatillæ etc.Lib. XIII comprehendit Herbas Pomiferas, et bacciferas, quæ cortice et fructu distinguuntur ; Harum flores nudi, monopetali ; margine quinquepartito, summo fructui insidentes ; semina conceptaculis propriis et a periantho diversis donantur, quæ constant vel pericarpio molli, seu pulpa per fructus maturitatem humida semina ambiente. Hujus classis sunt Cucurbitæ, Pepones, melones, Cucumeres, Granadillæ, seu flores passionis. Chamœmori, China, Salsaparilla, Lilia convallium, Bryoniæ, Solana, Asparagi, Vaccinia, etc.Lib. XIV continet Herbas multisiliquas, seu corniculatas, quæ conceptaculi pluribus et distinctis eidem flori succedentibus semina complectuntur ; Tales sunt Seda quædam, Telephia, Paeoniæ, Aconita, Aquilegiæ, Delphinia, etc.Lib. XV agit de Herbis flore monopetalo uniformi vasculifero, quae præter floris calicem aliud habent vasculum semen continens, in varia loculementa divisum ; ut in Hyoscyamis Nicoliani, Gentianis, Convolvulis, Campanulis, Stramoniis etc.Lib. XVI de Herbis flore Monopetalo difformi ; pericarpio seu vasculo subrotundo bivalvi ; seu bicapsularii tales sunt Linariæ, Pediculares seu Cristæ Galli, Euphrasiæ, Digitales, etc.Lib. XVII continet Herbas flore uniformi tetrapetalo siliguosas et capsulatas seu siliculosas ; prioris generis sunt Leucoia, Rapistra, Brassicae, Sinapes, Erucæ, etc. posterioris vero sunt Drabæ, Cochleariæ, Nasturtia, Thlaspes. His annectuntur herbae flore tetrapetalo uniformi anomalae et sui generis, ut Papaveres, Tithymali, Veronicae, Rutæ, Plantagines, etc.Lib. XVIII complectitur Herbas flore papilionaceo seu Leguminosas ; primo Scandentes, quales sunt Phaseoli, Pisa, Lathyri, Viciae, Lentes, etc. Secundo non scandentes, easque vel siliquis erectis, vel propendentibus, vel utriculis inclusis, vel articulatis, vel geminatis ; ut in Lupino, Fabâ, Glycirrizâ, Galegâ, Astragalo ; Anthylli Coluteâ ; Tragacantha. Tertio Trifoliatas non scandentes, quae in varia classes subdividuntur ; Tales sunt Trifolia varia, Meliloti, Anonides, Medicæ, Loti, Cytisi, quæ notis suis peculiaribus characteristicis certo et clarè distinguuntur. His subjunguntur Herbas quædam exoticæ Anomalæ ob siliquas bivalves Leguminosis affines, ut fumariæ siliquosæ, Acaciæ quædam, Plantæ Aeschynomenæ, Mimosæ, vivæ, humiles. /Restat tantum ut te moneam, ingeniosissime Vir, me solummodo percurisse generales divisiones summorum generum ; sunt enim ennumeræ ferè subdivisiones specierum subalternarum in unaquâque classe, seu sectione, quarum mentionem non feci, et quæ desumuntur a varietate foliorum, flroum seminum, calycum, et vasculorum planarum eusdem familiæ, seu Tribus ; Hæc de Methodo hujus voluminis in genere, cui addi potest particularis Historia uniuscujusque plantæ ; Sagacissimus Autor, insignis Philosophus, et peritissimus Botanicus in disponendâ suâ Historiâ hunc ordinem observat ; primo plantis sine propriis locis collocatis, et classibus dispositis exhibet Etymologias, notas Characteristicas (quibus plantae ejusdem generis certo disginguuntur) synonyma Autorum Botanicorum, descriptiones omnium partium, locos et tempora florendi, vires, et usus tam medicos quam mechanicos ; Haec omnia summâ cum perspicuitate perfecit ; Tale opus non potest non desiderari, nam post Bauhinum utrunque denatum innumeræ ferè stirpes inventae, et editæ fuerunt ab Alpino, Veslingio, Cornuto, Marggravio, Pisone, Bontio, Reccho, Hernandez, Boccone, Zanoni, Morisono, Breynio, Horti Malabarici Autoribus, Mentzelio, Muntingio, Magnol, et ab ipso Autore Raio, aliisque quae in hac Historia in unum quasi corpus rediguntur, additis illis a Clusio, Fabio Columna, Caspare Bauhino, Johanne Bauhino, aliisque descriptis ; omnibus novâ et accuratissimâ methodo dispositis decundum certas characteristicas naturæ notas. Hæc de hoc primo volumine nuperrime Londini edito.Secundum Volumen jam sub praelo sudat, idque complectetur Herbas pentapetalas et polypetalas ; bulbosas et bulbosis affines ; culmiferas ; frumenta, cerealia, gramina, graminifolia non culmifera ; herbas Anomales et sui generis ; Fructices et Arbores cum supplemento et Appendice ; quae omnia disponentur novâ methodo naturae ductum servante. Je ne suis pas bon François, c’est pourquoy que je parle rudement ; vous pouvez polir la langue tramontane de vostre bon amy et humble serviteur
